Депресија: Ајде да зборуваме
Светскиот ден на здравјето, кој се слави на 7-ми април секоја година за да ја одбележи годишнината од основањето на Светската здравствена организација, ни дава единствена можност да иницираме акција за одредена здравствена тема која ги засега луѓето од целиот свет.
Темата на кампањата на Светскиот ден на здравјето 2017 година е депресија.
Депресијата влијае на луѓето од сите возрасти, од сите сфери на животот, во сите земји. Таа предизвикува ментална болка што влијае врз способноста на луѓето да ги извршуваат дури и наједноставните секојдневните задачи, понекогаш со катастрофални последици за односите со семејството и пријателите, и способноста да се заработи за живот. Во најлош случај, депресијата може да доведе до самоубиство. Таа сега е втора водечка причина за смрт меѓу 15-29 годишна возраст.
Сепак, депресија може да се спречи и да се третира. А подобро разбирање на она што е депресија, и како таа може да се спречи и да се третира, ќе помогне да се намали стигмата поврзана со оваа состојба, и да доведе до повеќе луѓе да бараат помош.
По повод денешниот ден, Македонското лекарско друштво организира свечен собир на тема „Депресија – ајде да разговараме“. А, ЈЗУ Здравствен дом Скопје денеска ќе постави пунк на плоштадот Македонија на кој граѓаните ќе може да се информираат и да разговараат со здравствени работници за прашања поврзани со депресијата, како да се препознаат симптомите на депресија и кои се последиците од истата.
Кои се причините за депресија?
Светската здравствена организација (СЗО) вели дека депресијата е често предизвикана од комбинација од физички, психолошки и социјални фактори. Тие се:
– Семејна историја на депресија
– Лошата исхрана
– Хронични физички болести како хипертензија, дијабетес, рак, пореметувања на тироидната жлезда и Паркинсонова болест
– Костантно претрпување стрес како војна, конфликт или природни катастрофи
– Употреба на легални и нелегални дроги
– Нагли промени во секојдневниот живот како што се бракот, породување, губење на работа или партнер
– Доживување трауми и злоупотреба во раното детство како губење на родител (и) или несреќно детство
– Долгорочни тешкотии како финансиски проблеми
Симптомите на депресијата може да бидат:
– Неодлучност
– Промени во апетитот
– Немир
– Помалку или повеќе спиење
– Чувство на безвредност
– Вина или безнадежност
– Анксиозност
– Намалена концентрација
– Мисли за самоповредување
– Мисли за самоубиство, па дури и може да доведат до самоубиство
Што можете да направите ако мислите дека сте депресивни?
– Разговарајте со некој кому му верувате
– Останете поврзани со семејството и пријателите
– Побарајте стручна помош
– Пробајте да јадете и спиете нормално
– Почнете со активности во кои уживавте
– Соочете се со фактот дека можно е да имате депресија
Живеете со некој со депресија? Еве 7 начини на кои можете да помогнете:
– Дајте им до знаење дека искрено сакате да им помогнете, слушајте што имаат да кажат без да ги судите и понудете им помош.
– Охрабрете ги да побараат професионална помош. Понудете се да одите со нив на прегледите.
– Ако имаат препишано лекарства, помогнете им да ги земат. Бидете трпеливи бидејќи е потребно време додека почнат да се чувствуваат подобро.
– Помогнете им со секојдневните обврски и да имаат редовни навики за јадење и спиење.
– Охрабрете ги редовно да вежбаат и да се вклучат во социјални активности.
– Информирајте се повеќе за депресијата.
– Ако размислуваат да се самоповредат или веќе намерно се имаат повредено, не ги оставајте сами. Побарајте понатамошна помош од итни служби и професионалци. Во меѓувреме отстранете лекарства, ости предмети и огнени оружја од нивен дофат.
Запомнете дека ако живеете со некој со депресија, можете да им помогнете да се опорават, но треба да водите грижа и за себеси.